Πλαγιές Αιγιαλείας
Οι Πλαγιές της Αιγιαλείας
Η βόρεια ακτή της Πελοποννήσου, από τα όρια του χωριού Λαμπίρι στα δυτικά μέχρι και τα όρια του Νομού Αχαΐας στα ανατολικά, καθορίζουν γεωγραφικά την περιοχή της Αιγιαλείας.
Στον Βορρά βρέχεται από τον Κορινθιακό Κόλπο και στον Νότο καθορίζεται από τα μεγάλα βουνά της κεντρικής Πελοποννήσου, την Ζήρια, τον Χελμό και το Παναχαϊκό.
Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη είναι το Αίγιο, το οποίο όμως πλαισιώνεται και κολακεύεται από μικρότερες αλλά εξίσου πανέμορφες κωμοπόλεις, όπως η Ακράτα, το Διακοπτό, η Αιγείρα. Σε πολύ μικρή απόσταση τα πολύ γνωστά Καλάβρυτα συνδεδεμένα κατ' ουσίαν στην περιοχή.
Το κρυμμένο και υπέροχο, όμως, στολίδι της Αιγιαλείας δεν είναι άλλο από την ορεινή ενδοχώρα της και το διαμάντι της η αμπελουργική ζώνη των Πλαγιών της Αιγιαλείας.
Οι αμπελώνες των Πλαγιών της Αιγιαλείας
Η αμπελουργική ζώνη των Πλαγιών Αιγιαλείας είναι ένας χαρισματικός τόπος, ιδανικός για την καλλιέργεια της αμπέλου και για την παραγωγή εξαιρετικής ποιότητας σταφυλιών, την πρώτη ύλη για μοναδικά, ιδιαίτερα και ξεχωριστά κρασιά. Όλα αυτά όχι τυχαία καθώς μια σειρά από παράγοντες και χαρακτηριστικά καθορίζουν την αμπελουργική ζώνη, κάνοντας αρκετούς έγκριτους και σημαντικούς ανθρώπους του κρασιού να την χαρακτηρίζουν ως μια από τις καλύτερες και σημαντικότερες αμπελουργικές ζώνες όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και του κόσμου.
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της αμπελουργικής Αιγιαλείας
Οι Πλαγιές της Αιγιαλείας αμπελουργικά, καθορίζονται πρωτίστως από την γεωγραφική τους θέση. Βρίσκονται, πρακτικά, ένθεν και ένθεν του κατακόρυφου άξονα που χωρίζει την Ανατολική από τη Δυτική Ελλάδα (αυτόν που ορίζεται από την οροσειρά της Πίνδου).
Είναι, ίσως, η μοναδική αμπελουργική ζώνη της Ελλάδας στην οποία ταυτόχρονα ενυπάρχουν τα εξής ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ποιότητας:
- Βορεινή έκθεση
- Μεγάλο υψόμετρο
- Προστασία στο Νοτιά
- Γειτνίαση με την θάλασσα
- Αμπελώνες σε κλίση
και τα πέντε αυτά χαρακτηριστικά συνυπάρχουν στα αμπελοτόπια των Πλαγιών Αιγιαλείας. Σε αυτά πρέπει να προσθέσουμε και το εδαφικό προφίλ που συμπληρώνει το ποιοτικό παζλ των αμπελώνων της περιοχής.
Βορεινή έκθεση
Η Αιγιάλεια σε γενικές γραμμές έχει όλο τον γεωργικά αξιοποιήσιμο χώρο της προσανατολισμένο σε έναν άξονα Βορρά - Νότου.
Ξεκινώντας από τον Βορρά, δηλαδή τις ακτές στον Κορινθιακό κόλπο, οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις ανεβαίνουν στην αρχή μέσα από μαλακές πλαγιές μικρής κλίσης και αργότερα όλο και με μεγαλύτερες κλίσεις προς τον Νότο και στα μεγάλα βουνά του, ώστε να καταλήξουν στα οροπέδια της περιοχής.
Η βορεινή αυτή έκθεση προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα στους αμπελώνες, καθώς τα φυτά εκτίθενται στους δροσερούς βορειοανατολικούς και βορειοδυτικούς ανέμους, με αποτέλεσμα να δροσίζονται και να είναι πάντα στεγνά τα σταφύλια. Επίσης, η έκθεση στον ήλιο πραγματοποιείται (ανάλογα και με την κλίση) μόνο τις ώρες που είναι ωφέλιμη και επίσης βοηθά στην αποφυγή θερμοκρασιακών εξάρσεων.
Αμπελώνες σε μεγάλα υψόμετρα
Στην διαδρομή αυτή, από τον Βορρά (θάλασσα) στον Νότο (οροσειρές) προς όλο και μεγαλύτερα υψόμετρα, συναντάμε τρεις αρκετά καλά διαχωρισμένες υποζώνες. Την πεδινή ζώνη που είναι γεμάτη με ελιές και εσπεριδοειδή, σποραδικά, δε, αμπελώνες με Μαύρη Κορινθιακή σταφίδα. Την ημιορεινή περιοχή μέχρι τα περίπου 400 - 500 μέτρα, όπου εδώ είναι το βασίλειο της σταφίδας αλλά και της ελιάς.
Οι αμπελώνες με οινοποιήσιμες ποικιλίες σταφυλιών στην Αιγιάλεια, ξεκινάνε από περίπου 400 - 500 μέτρα υψόμετρο σε πλαγιές και φτάνουν στα 1000 - 1100 μέτρα υψόμετρο. Οι αμπελώνες αυτοί βρίσκονται τόσο σε πλαγιές όσο και στα οροπέδια της περιοχής που υπάρχουν εκατέρωθεν στις κοίτες - φαράγγια των 5 ποταμιών που παροχετεύουν τα νερά των βουνών στον Κορινθιακό Κόλπο.
Είναι εξαιρετικά σημαντική η συνεισφορά του υψομέτρου στην ποιοτική υπεροχή της ζώνης των Πλαγιών Αγιαλείας. Οι ορεινοί αμπελώνες έχουν μέγιστες και ελάχιστες θερμοκρασίες σημαντικά χαμηλότερες από την πεδινή ζώνη.
Είναι γνωστό πως, κάθε 100 μέτρα αύξησης του υψομέτρου μειώνεται η θερμοκρασία κατά 0,72°C. Αν υποθέσουμε ότι το μέσο υψόμετρο των αμπελώνων είναι 850 μέτρα, η μέση πτώση θερμοκρασίας λόγω του υψομέτρου είναι περίπου 6°C.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό των μεγάλων υψομέτρων είναι οι περισσότερες βροχοπτώσεις, οι οποίες δημιουργούν από τη μια ένα "απόθεμα" νερού στους υδροφόρους ορίζοντες και από την άλλη οι λίγες και αραιές βροχές της άνοιξης και του καλοκαιριού ρυθμίζουν ιδανικά το υδατικό στρες των φυτών οδηγώντας τα - τις περισσότερες φορές - σε ιδανικές ωριμότητες και ιδανική έκφραση των αρωματικών και γευστικών τους χαρακτηριστικών.
Γειτνίαση με την Θάλασσα
Το τρίτο σημαντικό γεωλογικό χαρακτηριστικό των αμπελώνων των Πλαγιών της Αιγιαλείας, είναι η γειτνίαση με τη θάλασσα, με τον Κορινθιακό μας Κόλπο.
Ο Κορινθιακός Κόλπος είναι ένα σχετικά μεγάλο σε μήκος, μέτριο σε πλάτος και πάρα πολύ βαθύ κανάλι. Τα νερά του έχουν - από τη μια λόγω του εξαιρετικά μεγάλου βάθους και από την άλλη λόγω της συνεχούς τροφοδότησης από τα νερά των ποταμών - σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες όλο το χρόνο.
Κατά το καλοκαίρι το μεσημέρι η θερμοκρασία των νερών είναι μικρότερη από την θερμοκρασία της ξηράς και έτσι ένα ψυχρό ρεύμα αέρα ανεβαίνει προς τις κορυφές των βουνών δροσίζοντας τα φυτά. Το βράδυ το φαινόμενο αντιστρέφεται, καθώς η θάλασσα έχει μεγαλύτερη θερμοκρασία.
Το συνολικό αποτέλεσμα, όμως, είναι το ίδιο και οδηγεί σε μεγάλες θερμοκρασιακές διαφορές μέρας και νύχτας, που, ως γνωστόν, οδηγεί σε καλύτερες και ποιοτικότερες ωριμότητες στα φυτά και συνολικά στην έκφραση της ποικιλίας.
Το terroir των Πλαγιών Αιγιαλείας
Η αμπελουργική ζώνη της Αιγιαλείας είναι από τις λίγες στην Ελλάδα που έχουν μια σαφώς διακριτή έκφραση terroir.
Όλα τα παραπάνω γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά αλλά και η ιδιαίτερη εδαφολογική σύσταση βοηθούν σε αυτήν την έκφραση.
Ολόκληρη η περιοχή της Αιγιαλείας έχει ανέλθει από τη θάλασσα αρκετά εκατομμύρια χρόνια πριν, ταυτόχρονα με το καταβύθισμα του Κορινθιακού Κόλπου.
Επίσης, τα ποτάμια - με την διάβρωση που προκαλούν και με τις φερτές ύλες - συνετέλεσαν στη δημιουργία των ανώτερων επιπέδων του εδάφους.
Το έδαφος των πλαγιών της Αγιαλείας είναι σε γενικές γραμμές αμμώδης πηλός με τα πρώτα 10-15 cm της εδαφικής τομής να είναι λευκός ή ερυθρός πηλός και παρακάτω κυρίως άμμος.
Με όλα αυτά τα παραπάνω χαρακτηριστικά το terroir των Πλαγιών της Αιγιαλείας χαρακτηρίζεται από έντονο χαρακτήρα εσπεριδοειδών πάνω σε ένα ισχυρό υπόβαθρο ορυκτότητας.